اتابک ابوسعید

اتابک ابوسعید      حکومت  ۸۱۲ تا ۸۲۰ ه.ق

پس از پشنگبن ،اتابک پیر احمد برای مدت بسیار کوتاهی بر مسند قدرت نشست اما از حکومت برکنار شد و ، فرزندش اتابک ابوسعید به جای وی برتخت نشست . دورۀ حکمرانی وی دورۀ انحطاط و تنزل شدید سیاسی اتابکان لر بزرگ است . در حالی که این زمان فارس و اطراف آن زیر سلطۀ میرزا اسکندر نوۀ تیمور بود ، بیشتر اوقات ابوسعید صرف لشکرکشی و زد و خورد با امیر زادگان تیموری و یا حل و فصل اختلاف درون خانوادگی می گذشت . عاقبت در جریان سفری که شاهرخ در سال ۸۱۶ ه.ق به غرب ایران کرد ، مخالفتش با ابوسعید آشکار شد . « تتوی : ۵۰۸۸، ۵۰۸۷» درسال ۸۱۷ ه.ق شاهرخ به قصد وی حرکت کرد . در جریان عقب نشینی ابوسعید ، شاهرخ اصفهان را تصرف کرد . حکومت ولایات لرستان و همدان به میرزا بایقرا بن عمر شیخ تفویض شد . و آن ولایات سیورغال وی گردید . « تتوی : ۵۰۹۳» همچنین پس از تصرف شیراز حکومت فارس به میرزا ابراهیم واگذار گردید . پس از این وقایع مسائل داخلی تیموریان بسیار مهم تر از پرداختن آنان به مسائل کم اهمیت تری مانند وضعیت حکومت در منطقۀ لر بزرگ بود . اتابک ابوسعید نیز با رعایت جوانب دولت خواهی اقدامی مهم که قابل توجه باشد ، انجام نداد . در واقع دیگر اتابکان لر در حد و اندازۀ گذشته نبودند  ابوسعید ابتدا افراسیاب عموی خود را ، زندانی کرد . سپس به نزد میرزا اسکندر رفت تا از حمایت و کمک وی برخوردار شود . « منتخب التواریخ معینی : ۵۰ ، ۵۱» میرزا اسکندر در مقابل تصمیم گرفت مدتی وی را درحضور خود نگاه دارد تا وی نیز به سرنوشت پدرش دچار نشود . در واقع قصد داشت اتابک جوان در حضور وی نکات سرداری و رموز شهریاری را دریابد . « منتخب التواریخ معینی : ۵۲ ، ۵۳»

محراب-کاشی-زرین-فام-،-معروف-به-در-بهشت-،-متعلق-به-امامزاده-علی-بن-جعفر-قم–کتیبه-به-سال-۷۳۴ه.ق

پس از یک یا دو سال وی را به حکومت لرستان باز پس فرستاد . به اهتمال زیاد تاریخ بازگشت ابوسعید سال ۸۱۴ ه.ق بوده است .

از حوادث دورۀ حکمرانی وی تا سال ۸۲۰ ه.ق که مرگش فرا رسید ، مطلبی در منابع انعکاس نیافته است . تنها اشاره به هنگام ورود شاهرخ به فارس که به عزل میرزا اسکندر و نصب میرزا ابراهیم بجای وی انجامید ، این است که اتابک ابوسعید نیز می بایست بهمراه حکام و گماشتگان اطراف و اکناف فارس ….و مجموع امرای لر و شول و هرکس که در آن موقع اسم و رسمی داشت ، به خدمت شاه می رسید . « حافظ ابرو ، جغرافیا : ۳۶۱»

باقیمانده-بنای-قلعه-مدرسه-له-مهری-(کاروانسرا)-واقه-در-حومه-مسجد-سلیمان-دوره-ساخت-اتابکان-لر-بزرگ-عکس-از-سایت-عصر-ایذه

منابع :

منتخب التواریخ معینی ، منسوب به معین الدین نطنزی ، به اهتمام ژان اوبن ، تهران ۱۳۶۳ شمسی

تتوی ، قاضی احمد و آصف خان قزوینی ، ، تارخ الفی ، به اهتمام غلامرشا طباطبایی ، مجد ، تهران ، ۱۳۸۲ شمسی

حافظ ابرو ، شهاب الدین ، جفرافیا ، به اهتمام صادق سجادی ، تهران ، ۱۳۷۸ شمسی

خلاصه شدۀ مبحث اتابکان لر ، تاریخ جامع ایران ، جلدنهم ، شهرام یوسفی فر

تحقیق و پژوهش : مهدی صبور صادقزاده