تاج الدین شاه

اتابک تاج الدین شاه   (حکومت۶۵۸ تا ۶۷۷ ه.ق)

سکه عصر اتابکان کوچک

پس از مرگ بدر الدین ، بحران جانشینی بروز کرد . مدعیان اصلی امر حکومت ، تاج الدین شاه پسر حسام الدین خلیل و فرزندان بدرالدین مسعود بنامهای جمال الدین و ناصرالدین عمر بودند . لیکن مؤلف منتخب التواریخ معینی ، در صفحۀ ۶۰ نزاع جانشینی را بین اولاد حسام الدین خلیل و فرزندان سلیمانشاه می داند . باری درگیری ها و اختلافات میان تاج الدین شاه و جمال الدین و ناصرالدین عمر شدت پیدا کرد و به دلیل آنکه غلبه یک طرف بر دیگری ممکن نشد ، طرفین درگیر سعی کردند حمایت امراء بزرگ دربار ایلخانیان مغول را به نفع خود جلب کنند . « منتخب التواریخ معینی : ۶۰ – بدلیسی : ۴۲» در این میان طرفداران تاج الدین پسر حسام الدین خلیل نظر آباقاخان (ایلخان مغول) را بسوی خود جلب نمود . و در نتیجه فرزندان بدرالدین مسعود مجازات شدند . «منتخب التواریخ معینی : ۶۰» تاج الدین با حکم ایلخان به حکومت لر کوچک منصوب شد .

کاسۀ-سفالی-نقاشی-روی-لعاب-و-زراندود—سده-های-شش-وهفتم-ه.ق

وی هفده سال بر لرکوچک حکومت کرد . از میان مورخان تنها مؤلف منتخب التواریخ معینی اشاره ای کلی به سیاست مالی او در برابر مغولان دارد و می گوید ؛ تاج الدین پیوسته امرای مغول را به وعدۀ پرداخت وجوه و اموال می فریفت و به این وسیله نظر آنان را جلب می کرد و به این طریق کار خود را پیش می برد . در حالی که وعده ها و تعهدات خود به آنها را ادا نمی کرد . این رویه را نسبت به کسانی که از آنان مبالغی را به قرض می گرفت ، یا کالایی را از آنان خریداری و معامله می کرد ، نیز معمول می داشت ، از این رو بسیاری از کسان از وی ناراضی شدند ، بویژه امرای مغول در صدد تلافی اقدامات او برآمدند . سپس همگی امرا به آباقاخان صورت حال او را عرضه کردند و در نتیجه ایلخان وی را به اردو احضار و در سال ۶۷۷ ه.ق بقتل رساند . «منتخب التواریخ معینی :۶۰»

منابع :

بدلیسی ، شرف خان ، شرفنامه ، به اهتمام ولادیمیر ولییا منیوف زرنوف ، تهران ، ۱۳۷۷ شمسی

منتخب التواریخ معینی ، منسوب به معین الدین نطنزی ، به اهتمام ژان اوبن ، تهران ۱۳۶۳ شمسی

خلاصه شدۀ مبحث اتابکان لر ، تاریخ جامع ایران ، جلدنهم ، شهرام یوسفی فر

تحقیق و پژوهش : مهدی صبور صادقزاده