دودمان شوتروکی
دودمان شوتروکی
شوتروک ناهونته یا شوتروک ناخونته اول
ازحدود ۱۱۸۵ تا۱۰۵۵ قبل از میلاد
یکی از شاهان ایرانی در دوره شهر نشینی ایلامیان در زمان شوتروکی ها ، شوش ، بزرگی و عظمت خود را که تاحدی با ساخت چغازنبیل تحت الشعاع قرار گرفته بود ، دوباره بدست آورد وتمام جلال وشکوه تمدن ایلامی دوباره آشکار شد.
ثروت های شوتروک ناهونته یکم وسه پسر وجانشین او به این نسل جد«شاهان انشان وشوش » امکان داد تا به دفعات علیه شاهان کاسی میانرودان لشکر کشی کند وامپراطوری ایلام و به ویژه شوش را با معابدی که به شکل باشکوهی بازسازی شده بودند تزئین نماید .سه جانشین شوتروک نهونته عبارت بودند از :کوتیر نهونته دوم-شیلهک انشو شینک و هوتلو توش ایشو شینک .کتاب تاریخ جامع ایران ، یوسف مجید زاده ،جلد اول ص ۲۳۵ تا۲۳۷ در مبحث دودمان شوتروکی
مجسمۀ زن سفالی؛ حدود ۳ هزار سال قبل _ مجسمههای زن در تمدنهای باستانی معمولا نمادی از باروری و زایایی بودهاند. این مجسمۀ سفالی و توخالی که در شمال ایران پیدا شده است، احتمالا به عنوان یک نوع ظرف در مراسم و مناسک آیینی مورد استفاده قرار میگرفته.
ایگور میخائیلویچ دیاکونوف در کتاب خود تاریخ ماد صفحۀ ۱۷۶ آورده است : فتوحات عمدۀ عیلامیان در قرن دوازدهم قبل از میلاد صورت گرفت یعنی در دوران سلطنت « شوتروک ناخونتۀ اول و شیلخاک اینشوشیناک »
شوتروک ناخونتۀ اول ، شکستی قطعی به بابل که در دست کاسیان بود وارد آورد (تقریباً ۱۱۷۵ قبل از میلاد)و متعاقب آن تغییر سلالۀ سلطنتی در آنجا وقوع یافت . ولی دربارۀ عملیات جنگی وی از کتیبه های خود او چندان اطلاعی بدست نمی آید و از آثار گوناگون مکتوب و یا اشیاء دیگری که حاکی از تمدن و فرهنگ بابل بوده و وی غارت کرده و به شوش آورده بود مطالب بیشتری دستگیر می شود .
می دانیم که وی شهر آشنوناک ( ایشنونوکو ) واقع در مصب دیاله را که در آن عهد سلطان علیحده ای داشت ، مغلوب ساخت . گذشته از این با لشکریان خویش در ناحیۀ کوهستانی پادان که بیشتر در دست کاسیان بود ، مدتی اقامت گزید و ظاهراً پیشرفت آشوردانای اول پادشاه آشور را در آن ناحیه فلج کرد . کتیبه های « شوتروک ناخونتۀ اول » از کوههای خاشمار که خارج از حدود اراضی کاسیان بود و کرینتاش که محتملاً شهر کنونی کرند می باشد ، یاد می کنند .
شیلخاک این شوشیناک تقزیباً از ۱۱۶۵ تا ۱۱۵۱ قبل از میلاد و پسر شوتروک ناخونتۀ اول چندین بار بسوی زاگرس و آشور لشکر کشید و این خود تصرف دره های دیاله و آدِم را می رساند ولی عیلامیان نتوانستند سلطۀ خویش را مدتی طولانی در آن نقاط استوار سازند . چراکه نابوخودونوسور اول (بخت النصر) پادشاه جدید بابل در کرانه های رود کرخه ، شاه بعدی عیلام را شکست داد و ظاهراً بار دیگر درۀ دیاله را تا خاشمار به تصرف در آورد .
«دیاکونوف تاریخ ماد ص ۱۷۶ و ۱۷۷»
کشف قانون حمورابی
شاید برای اکثریت سئوال باشر که چرا قانون حمورابی شاه بابل در سال ۱۷۵۰ قبل از میلاد که این قانون را ساخت و در بابل نصب کرد ، سر از شوش و ایران در آورد .
شوتروک نهونته شاه ایلام در سال ۱۱۷۰ قبل از میلاد موفق به فتح بابِل شد و بسیاری از شهرهای بین النهرین را تسخیر کرد و شکستهای گذشته ایلام از حکومت های بابل را تلافی کرد .
شوتروک ناهونته شاه ایلام در زیر کتیبه حمورابی به وضوح یاد می کند که کتیبه را پس از فتح بابل بعنوان غنیمت به شوش فرستاده است .
منابع :
کتاب تاریخ جامع ایران ، یوسف مجید زاده ،جلد اول ص ۲۳۵ تا۲۳۷ در مبحث دودمان شوتروکی
ایگور میخائیلویچ دیاکونوف – تاریخ ماد ، ترجمۀ کریم کشاورز ، بنگاه نشر کتاب
پژوهش وتحقیق : مهدی صبور صادقزاده
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.