احمد بن اسماعیل سامانی

احمد بن اسماعیل سامانی  حکومت : ۲۹۵الی ۳۰۱ هجری قمری

امیر اسماعیل بن احمدبن اسد در پانزدهم صفر سال ۲۹۵ ه.ق پس از بیماری در روستای رزمان بخارا بدرود حیات گفت و پس از او پسرش ابو نصر احمد بن اسماعیل سامانی بجای پدر به امارت نشست و خلیفه المکتفی در چهارم ربیع الثانی سال ۲۹۵ ه.ق حکم حکومتی برایش ارسال کرد . « مجمل التواریخ : ۳۸۷ – ابن اثیر : ۸/۵- گردیزی :۳۲۵ – طبری : ۱۰ /۱۳۷» احمد پس از استوار نمودن خود در بخارا ، جهت جلوگیری از اقدامات عموی خود ، اسحاق بن احمدبن اسد ، وی را به دربار خود خوانده و دستگیرش نمود . «گردیزی : ۳۲۶ – ابن اثیر : ۸/۷» لیکن پس از سه سال یعنی در سال ۲۹۸ ه.ق او را آزاد کرد و به سمرقند و فرغانه باز گرداند . در آن عصر امیر احمد به خراسان رفت و به نیشابور رسید. در این هنگام بارس کبیر ، حاکم دست نشاندۀ اسماعیل در گرگان به بغداد گریخت . «ابن اثیر :۸/۷»

بخارا-پایتخت-سلسله-سامانیان–اعکس-از-فارس-نیوز

امیر احمد لشکری را در سال ۲۹۸ ه.ق به طرف سیستان روانه کرد و آنجا را نیز بتصرف خویش درآورد . لیکن این ولایت در اواخر حکومت احمد شورش کرد که وی مجدد لشکری به آنجا گسیل داشت . و شورش را سرکوب نمود .

ناصر کبیر در سال ۳۰۱ ه.ق طبرستان را از چنگ سامانیان درآورد . احمدبن اسماعیل که برای شکار به نواحی جیحون رفته بود

سامانیان–نصربن-احمد–کتاب-سکه-های-ایران-بهرام-علاءالدینی-روی-سکه

سامانیان-احمدبن-اسماعیل—-کتاب-سکه-های-ایران–بهرام-علاءالدینی-روی-سکه

از ماجرای ناصر اطلاع یافت و بسیار خشمگین و ناراحت شد . لیکن فرصتی برای اقدام نیافت زیرا در همان شب تعدادی از غلامان او به خوابگاهش آمده و سرش را از بدن جدا کردند . بعد ها غلامان دستگی  به ترکستان گریختند . کالبد احمد را به بخارا منتقل و در گورستان نوکنده دفن کردند . بیهقی ، ابوالفضل : ۱۲۶- عتبی :۱/۳۴۹- گردیزی :  ۳۲۸ – نرشخی : ۱۲۸ ،۱۲۹»

کاسۀ-سفالی-خراسان-قدمت-قرن-چهارم-ه

منابع :

ابن اثیر ، علی ،الکامل فی التاریخ ، بیروت ، ۱۴۰۲ه.ق

طبری ، محمد ، تاریخ الامم والملوک ، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم ، بیروت ۱۳۸۷ ه.ق

نرشخی ، محمد ، تاریخ بخارا ، ترجمۀ لبونصر احمد بن محمدبن نصر القباوی ، به کوشش محمد تقی مدرس رضوی ۱۳۵۱ شمسی

گردیزی ، عبدالحی ، تاریخ یا زین الاخبار به کوشش عبدالحی حبیبی ، تهران ، ۱۳۶۳شمسی

عتبی ، محمد ، التاریخ الیمینی ، در حاشیۀ شرح الیمینی منینی ، مصر ۱۳۸۶ ه.ق

مجمل التواریخ والقصص ، به کوشش محمد تقی بهار ، تهران ۱۳۱۸ شمسی

تاریخ جامع ایران ، جلد ششم سامانیان ، محمدرضا ناجی

تحقیق و پژوهش : مهدی صبور صادقزاده