اورتک این شوشینگ

 اورتک 

در دوره عیلام نوین هومبان نیکش اول ، شوتروک نهونته دوم ، هلو این شوشینگ ، کودور نهونته ، هومبان نیمن ، هومبان هلتش اول ، هومبان هلتش دوم ، اورتک ، هومبان این شوشینگ  ، تمریتو ، هومبان نیکش دوم  و ایند بی کش فرماندوایی کردند .

هومبان هلتاش دوم بعد از هومبان هلتاش اول به پادشا هی رسید  «.۶۸۰  تا۶۷۵ ق.م»  درزمان  پادشاهی او روابط دوستانه میان ایلامی ها وآشور از میان رفته وتیره گشت .اودرسال۶۷۵ ق.م به شمال بابل حمله برد وشهر سیپر را غارت کرد . «گریسین ۱۹۷۵ : ۸۳ » اما اندک زمانی پس از این حمله در گذشت .

جام-زرین-،-تپه-مارلیک-گیلان—هزارۀ-اول-پیش-از-میلاد–محا-نگهداری-موزۀ-ملی

اورتک یا اورتکی برادرهومبان هلتاش دوم به جای او به تخت پادشاهی نشست  « ۶۷۴ تا ۶۶۴ ق.م – گریسین ۱۹۷۵ : ۸۴ »

زمامداری وی با پادشاهی اسار هادون همزمان بود واین دو فرمانروا با یکدیگر روابط دوستانه داشته اند وبر اساس قراردادهای میان آنها ، کلیه پیکره های خدایان میانرودی به بابل بازگرددانده شد .این روابط حسنه تا مدت های مدید حتی تا زمان آشور بانیپال «۶۸۸ تا۶۲۲ ق.م.» نیز ادامه داشته وونیزاز سوی آنها یکبار در زمان قحطی در ایلام برای اورتک غله ارسال گردید« پیپ کورن ۱۹۳۳: ۵۴ – هارپر ۱۸۹۲ : ۲۹۵،۲۴۰ – استرک ۱۹۱۶: ۵۸ ،۲۷» لیکن با خودخواهی ونادانی اورتک وحمله ناگهانی او درسال۶۶۴ق.م علیه بابل این رفتار دوستانه به اتمام رسید وحکومت آشور سپاهی را جهت دفع ایلامی ها به منطقه اعزام وآنها را عقب راند .

تپتی هومبان این شوشینک یکی از پسران شیلک این شوشینک دوم که نام او در متون آشوری تاومان یا ته اومان آمده است بعد از اورتک به پادشاهی ایلام رسید .

تپتی هومبان برای استحکام موقعیت خود کلیه مدعیان سلطنت را کشتار کرد .لذا سه تن از پسران اورتک به دربار آشور پناهنده شدند  « پیپ کورن ۱۹۳۳ : ۶۰، ذ۷۴، ۹۹ – میلارد ۱۹۶۴ : ۱۵»

خنجر-زرین—محل-کشف-کلاردشت—نیمۀ-نخست-هزارۀ-اول-ق.م

تاریخ ایلام : ماتیو ولفگانگ استولپر _  ترجمه شهرام جلیلیان

تحقیق و پژوهش : مهدی صبور صادقزاده