حیدر قصاب سربداران

پهلوان حیدر  (قصاب)  «حکومت ۷۶۰ تا۷۶۱ ه.ق»

شمس الدین مردی بنام  پهلوان (حیدر قصاب) را مسئول جمع آوری درآمدها ومالیات نمود . لیکن وی در امور حساب وکتاب درآمدها به او خیانت کرد و شمس الدین عصبانی شده و براو خرده گرفته وی را دشنام داد  . پهلوان حیدر که توقع چنین حرکتی از شمس الدین نداشت وی را در حرکتی ناجوانمردانه بقتل رسانید . و خواجه یحیی کرابی جانشین شمس الدین علی چشمی گردید . (سال ۷۵۳ ه.ق )

حیدر مدتی را در دربار خواجه یحیی کرابی دارای پست و منصب بود و پس از به تخت نشستن ظهیرالدین کرابی با وی اظهار دوستی و نزدیکی نمود .

ظهیرالدین کرابی از امیران سربداری خراسان و از مردم روستای کَراب ناحیۀ بیهق (سبزوار) و برادر خواجه یحیی کرابی بود . که پس از آنکه یحیی با ضربت خنجر برادرزنش از دنیا رفت ، پهلوان حیدر  و دیگر بزرگان سربداری برادرش ظهیرالدین را به حکومت برداشتند . لیکن ظهیرالدین که به صبوری و بی آزاری شهره بود ، در امور حکومت مداخله نمی کرد و در واقع قدرت را می توان در دستان حیدر قصاب مشاهده کرد . عاقبت ظهیرالدین شخصاً از حکومت کناره گیری کرد و حیدر قصاب رسماً بجای وی بر اریکه قدرت سربداران تکیه زد .

حیدر قصاب نهمین حاکم سلسله سربداران بود که با کنار کشیدن ظهیرالدین کرابی بر مسند قدرت تکیه زد وی حسن دامغانی را فرمانده سپاه خویش قرار داد پس از چندی نصرالله باشتینی با او به مخالفت برخاست . حیدر قصاب به مقابله با نصرالله برفت و وی را به محاصره در آورد  در این میان حسن دامغانی با محمد حنطابادی اتفاق کرده و بر پهلوان حیدر قصاب زخم بزدند و او را کشته و در بیرون حصار شهر سر وی راب بریدند بهنگام محاصرۀ اسفراین ، پهلوان نصرالله و پهلوان حسن دامغانی که هر دو اتابک خواجه لطف الله بودند ، نقاره بنام لطف الله زدند و سر حیدر را به سبزوار فرستادند. (ربیع الثانی ۷۶۱ ه.ق) پهلوان حیدر چهار ماه بیشتر حکومت نکرد . «تذکره دولتشاه سمرقندی و تاریخ مغول تألیف اقبال»

منارمسجد-پامنار-سبزوار-دوره-سربداران-عکس-از-گزارش-ابنیه-تاریخی-خراسان-مهدی-صبور-صادقزاده

منابع :

لغت نامه دهخدا

تحقیق و پژوهش : مهدی صبور صادقزاده