علیمرادخان زند 

    علیمرادخان زند    حکومت ۱۱۹۶ الی ۱۱۹۹ ه.ق

سکه-طلا-علیمرادخان-زند

کریم خان ، عثمانی  و فرماندهی علیمرادخان زند

ولایت کردستان بابان دولت عثمانی که در مجاورت کردستان ایران و خارج از مرز آن قرار داشت ، حاکمیتش از گذشته در دست سلیمان پاشا بود . وی در عهد حکومت کریم خان ، از دولت عثمانی رنجید و به کریم خان متوسل شد ، پس از آن که مورد کدورت رفع شد ، سلیمان پاشا مجدد والی کردستان شد و بعنوان قدردانی جانشین او ، برادرش محمد پاشا نیز همچنان با کریم خان با احترام و مهربانی رفتار می کرد . که این احترام باعث بدبینی و سوءظن عمر پاشا حاکم بغداد گردید و محمد پاشا را معزول و برادرش محمود پاشا را به حکومت کردستان گماشت . متعاقب این موضوع ، محمد پاشا از کریم خان تقاضای کمک کرد و وکیل الرعایا نیز علیمرادخان را به همراه سپاهی قدرتمند از اهالی ،گروس ،انگوران ،صاین قلعه و مراغه رهسپار کردستان نمود . علیمردان بدلیل مستی در نبردی که با عمر پاشا انجام داد متحمل شکست گردید و در آنحال به میان سپاهیان دشمن رفته و همۀ اسم و رسم خود را آشکار ساخت . دیری نپایید که دستگیر شد و به بغداد منتقل گردید. عمرپاشا صلاح ندید که وی در بغداد بماند ، لذا وی را تحت الحفظ به حضور گنجور خدیو منصور بردند . « تاریخ گیتی گشا : ص ۱۷۹»

کریم خان که از مستی علیمرادخان سخت عصبانی بود ، او را به شدت مورد مؤاخذه قرار داد لیکن با پادرمیانی ظهیرالدوله از خشم کریم خان در حاشیۀ امنیت قرار گرفت . اما کریم خان به جبران شکستی که علیمرادخان موجب آن شده بود ، نظرعلی خان را به فرماندهی سپاهی به کردستان گسیل داشت که وی توانست قوای عمر پاشا را شکست داده و مراجعت نماید . پس از مرگ کریم خان علیمرادخان بسوی اصفهان رفته و حکومت آنجا رابدست گرفت

علی مرادخان پس از بقتل رساندن صادق خان خود برتخت سلطنت جلوس نموده و پایتخت را از شیراز به اصفهان منتقل کرد . او جهت مقابلۀ با قاجار به مازندران رفت . لیکن به او خبر رسید که جعفرخان در غیبت او فرصت را مغتنم شمرده و به اصفهان تاخته است . علیمرادخان علیرغم توصیۀ پزشکان خود با عجله قصد مراجعت به اصفهان را کرد ، لیکن در روز اول ربیع الثانی سال ۱۱۹۹ ه.ق در مورچه خورت اصفهان ، جان به جان آفرین تسلیم کرد . « مجمل التواریخ : ص۳۴۷ به بعد – تاریخ زندیه : ص ۱۹ تا ۲۳»

مسجد-وکیل-شیراز-قدمت-زندیه-عکس-از-وب-سایت-میراث-فرهنگی-فارس

منابع :

مجمل التواریخ :ابوالحسن بن امین گلستانه ، به کوشش محمد تقی مدرس رضوی ،تهران ۱۳۴۴شمسی

تاریخ زندیه : نوشتۀ عبدالکریم علیرضا شریف شیرازی

مجمل التواریخ ،میرزا محمدخلیل مرعشی صفوی ، به کوشش عباس اقبال آشتیانی ،تهران ۱۳۲۸ شمسی

کریم خان وزمان او ، پرویز رجبی ، ۱۳۵۱ شمسی

تحقیق و پژوهش : مهدی صبورصادقزاده