اتابک خاموش (اتابکان آذربایجان)

اتابک خاموش  قزل ارسلان بن ازبک

با مرگ اتابک مظفرالدین ازبک که از سال ۶۰۷ الی ۶۲۲ ه.ق حکومت کرد ، دولت اتابکان آذربایجان دستخوش سقوط گردید . اتابک مردی دائم الخمر بود و به امور مملکتی رسیدگی نمی کرد .« ترابی طباطبایی : سکه های ….۵۶۳»

از اتابک ازبک تنها یک پسر کر و لال بجا ماند که ملک خاموش یا اتابک خاموش نامیده می شود .«نسوی :۲۳، ۲۵ ،۱۸۴ ،۱۴۹» او جانشین پدر گردید . وی همراه با غلام خود قراجه در برابر خوارزمشاهیان مقاومت هایی کرد اما نتوانست کاری انجام دهد. «اقبال آشتیانی  : ۳۶۵، ۳۶۴» اتابک خاموش در سال ۶۲۶ ه.ق که سلطان جلال الدین از اخلاط به گنجه رسید ، به خدمت وی در آمد و اطاعت و فرمانبرداری اعلام نمود و مدت مدیدی در خدمت جلال الدین بود . او سپس به الموت نزد اسماعیلیان رفت و بعد از یکماه ، همانجا درگذشت . « حمدالله مستوفی : ۴۷۱»

اتابک خاموش با سلافه خاتون صاحب قلعه رویین دژ که از نوادگان علاءالدین کربه ارسلان احمدیلی بود ازدواج کرد .« نسوی : ۱۶۱ ، ۱۶۲» او پس از مرگ وی ، سلطان جلال الدین ، سلافه خاتون را به عقد خود درآورد . « بنیاتوف : ۱۶۹»

سالها بعد یکی از مملوکان ازبک بنام بغدی در صدد احیای حکومت اتابکان بر آمد لیکن موفق نشد . « اقبال آشتیانی : ۳۶۵»

سلسلۀ اتابکان فارس پس از ۸۵ سال سلطنت و فرمانروایی بکلی منقرض گردید .

کلاه خود طلاکوب دوره اتابکان آذربایجان نگهداری در موزه کشور آذربایجان عکس از کامونز ویکی مدیا

منابع :

خلاصه شدۀ بیوگرافی اتابک خاموش در کتاب تاریخ جامع ایران : علی اکبر دیانت ، منصوره وثیق » مبحث اتابکان فارس

تحقیق و پژوهش: مهدی صبور صادق زاده